U. Twijnstra’s Oliefabriek N.V. (UT) is in 1887 ontstaan toen Ulbe Twijnstra de oliemolen De Eendragt te Akkrum kocht. Deze oliemolen produceerde olie en lijnkoek, dat als veevoer kan worden gebruikt. Enkele jaren later werd ook een oliemolen in Franeker gekocht, die weer werd verkocht toen in 1921 een oliemolen in Maarssen werd gekocht. Voor de meeverhuisde arbeiders is in Maarssen de zogenaamde Friezenbuurt gesticht.

Unilever

In 1930 ging de fabriek een samenwerking aan met het internationale bedrijf Unilever. Onder T.J. Twijnstra groeide UT uit tot een van de grootste veevoederfabrieken van Nederland. In 1963 fuseerde UT met de mengvoerafdeling van NV Oliefabrieken Calvé-Delft tot U.T.-Delfia BV, UT werd UTD. NV Oliefabrieken Calvé-Delft waren al sinds 1928 onderdeel van Unilever. In 1986 werd U.T.-Delfia verzelfstandigd. Na twaalf jaar werd U.T.-Delfia overgenomen door Nutreco en samengevoegd met Hendrix’ Voeders BV tot Hendrix UTD. In 2012 werd Hendrix UTD overgenomen door ForFarmers, die verderging onder de naam ForFarmers Hendrix, waarmee de laatste verwijzing naar Twijnstra verdween.

Monument

De vestiging in Akkrum is in 2002 gesloten. Slechts een straatnaam en een monument gemaakt van twee oude molensteen herinneren nog aan Ulbe Twijnstra. De fabrieksgebouwen zijn afgebroken. Op het voormalige terrein van UTD staan nu bedrijfspanden.

Zwaaikom

De fabriek in Akkrum was voor een groot deel afhankelijk van vervoer over water. Binnenvaartschepen brachten grondstoffen, en vervoerden de producten van de fabriek. UTD lag niet aan doorgaand vaarwater, wat betekende dat de schepen moesten keren om weer weg te kunnen varen. De in de jaren zestig van de vorige eeuw aangelegde brede zwaaikom gaf de daarvoor benodigde ruimte. Daarvoor moesten ze achteruit varen naar breder water.

Bronnen en verder lezen:

https://nl.wikipedia.org/wiki/U._Twijnstra%27s_Oliefabriek_N.V
https://akkrum.net/over-akkrum/molensteen-veevoefabriek-ut-delfia