Griene kuier: Terptsjerke

Griene kuier: Terptsjerke


De eerste steen van de kerk van de Protestantse gemeente in Akkrum werd gelegd op 13 maart 1759. Op 28 oktober werd de kerk ingewijd. De oude middeleeuwse voorganger van de huidige kerk, die ook op het hoogste punt van de terp stond, werd op afbraak verkocht in 1758. Bij de restauratie van 1966 zijn resten aardewerk teruggevonden, die waarschijnlijk uit de 14de eeuw komen. Sinds de restauratie van 2000 heet de kerk ‘Terptsjerke’ (Terpkerk). Door Akkrumers wordt de kerk nog wel de ‘Grutte Tsjerke’ (Grote Kerk) genoemd.

Oude grafzerken

De kerk is in 1996-1997 en 1999-2000 gerestaureerd. Sinds de laatste restauratie in 2000 vormen de vier tot vijf ton wegende grafzerken uit de 16e en 17e eeuw weer het middenpad in de kerk. De oudste grafzerk dateert van 1591. De meeste zerken liggen met het hoofdeinde naar het westen, omdat dan bij de wederopstanding het hoofd naar het oosten wijst. Alleen de priesters in het koor werden met het hoofdeinde naar het oosten begraven, zodat ze hun parochianen aan konden kijken.

Kerkhof

Tot 1 januari 1879 werd er op het kerkhof rond de kerk begraven. Bij de restauratie in 2000 zijn diverse grafzerken van bekende Akkrumers weer zichtbaar gemaakt.

Meerman

Op het koor van de kerk staat als windwijzer een meerman, een verwijzing naar Aeolus, de god van de wind in de Griekse mythologie.

Orgel

Het orgel werd door P. Van Oeckelen te Groningen vervaardigd in 1856. Het is sinds 1978 in fasen gerestaureerd door de orgelbouwer Mense Ruiter (1983, 2001 en 2010).

Herenbanken

Van de oorspronkelijke twee zogenaamde Heerenbanken, is er nog een overgebleven. Die heeft een ruggenschot met acht uitgesneden wapens, waarschijnlijk uit de periode 1615-1636.

Kanselbijbel

De kanselbijbel is een bijzonder exemplaar. Het is een van de oudste drukken van de Statenbijbel, uit de periode 1637 – 1657. De bijbel is daarmee ruim 100 jaar ouder dan de kerk. Hoe de bijbel in de Terptsjerke is beland, is onbekend. Achterin de bijbel zijn de apocriefe, dat wil zeggen, niet als echt erkende, boeken opgenomen.

Gebrandschilderde ramen

De vier gebrandschilderde ramen in het koor zijn in 1760 gemaakt door de Gebr. Gongrijp te Sneek. Het zijn de enige in Friesland nog overgebleven werkstukken van deze glazeniers. De ramen zijn geschenken van: Prins Willem V, de Heeren Rekenmeesters, de Heeren ‘s Hofs van Friesland en de leden des Gerechts en de Kerkvoogdij.

Bronnen en verder lezen:

https://nl.wikipedia.org/wiki/Terptsjerke
https://akkrum.net/over-akkrum/de-terptsjerke?highlight=WyJ0ZXJwdHNqZXJrZSJd
https://cms.beeldschrift.nl/api/api/file/saft/792f12ed749bebc67d9aa523abae4f2e/
https://reliwiki.nl/index.php/Akkrum,Om%27e_Toer_6_-_Terptsjerke
https://www.monumenten.nl/monument/35935
https://rijksmonumenten.nl/monument/35935/terptsjerke-hervormde-kerk-en-toren/akkrum/
College van Kerkrentmeesters, Rondom zadeldak en spits. Terptsjerke Akkrum. 2017. Te koop in de kerk.

 - 
Dutch
 - 
nl
English
 - 
en
French
 - 
fr
Frisian
 - 
fy
German
 - 
de
Portuguese
 - 
pt
Spanish
 - 
es
Ukrainian
 - 
uk