Kermis
Kermis in Akkrum en Nes
Elk jaar werd in het eerste weekeinde van augustus (van vrijdag tm. maandag) kermis gevierd in Akkrum. Later is dat veranderd in het 3e weekeinde van juni (van donderdag tm. zondag). Onder, een historisch overzicht met foto’s, berichten en andere wetenswaardigheden van Akkrum door de jaren.
Onder: De merke verhalen van Merten Bakker, die in de ”Akkrumer Almanak” staan. (1977)
Rechts: Jan Alexis (Elektrisch) van Houten, alias Bello, de Fryske Flierefluiter en syn frou Japke Kerker, mei ien fan harren bern.
Onder: enkele Kermis advertenties
De modernere Akkrumer kermis, jaren ”70.
In de jaren zestig werden er vaak foto’s gemaakt op de kermis, maar ook op de maandag. Die dag waren de volksspelen op it sportveld bij Oost. De foto’s die werden gemaakt door een straat fotograaf werden de volgende dag bij het kleine winkeltje van mevrouw (Fetsje) de Jong op de ruiten geplakt. Binnen lagen nog veel meer, die men dan kon kopen.
Linksboven zo’n foto uit 1962, waar Pier van der Heide op staat met zijn pake Ate Jeeninga. Zij gaan naar het het sportveld waar de volksspelen worden gehouden.
Welk feest op foto (rechtsboven) gevierd word, is ons niet bekend. Maar het gaat hier om te laten zien dat de kermis (woon)wagens tijdens de kermis op het schoolplein van de âld skoalle stonden. En als dat vol was stonden de wagens nog in eindje verder op in onbeboud stukje land, waar thans (2022) Feike en Akke Heerschop en Hans Hollander wonen.
25 juni 2006. Onze toen 7-jarige kleindochter Hof, was eendjes aan het “hengelen”. Met dank aan © Janny Hof-Wieringa.
“Hoe een ‘Akkrumer’ kermis exploitant aan z’n eind kwam”.
Onderstaand een paar krantenartikeltjes over een kermisreiziger, Marinus Klokgieter, die jaren in Akkrum op de kermis kwam. Maar dat niet alleen. ‘s Winters woonde hij ook nog met z’n gezin in Akkrum. Ze woonden eerst in hun caravan op en veldje groen aan de Rakswâl (Foto rechts), later in het kleine huisje achter de Doopsgezinde kerk. (foto rechtsonder) Later was daar de ‘speel-o-theek’ en thans (2019) wordt het huisje bewoond. Klokgieter werkte in de winterperiode meest bij G.S. Ruiter schaatsen fabriek aan de Mounedyk. ‘Onze’ kermisreiziger, Marinus Klokgieter was erg invalide. Hij had een houten been en een kunstvoet en een paar erg vergroeide handen. Zo viel hij wel op. Zij stonden met een kraam met enveloppen met daarin kleine prijsjes op de kermis en kwamen elk jaar terug naar Akkrum. Veel ouderen zullen zich hem nog wel kunnen herinneren. Hij had een vrouw en twee dochters en een zoon. (1976)
Andere kermis expoitanten in Akkrum.
‘Klokgieter, Sipkema’s en van Houten’.
De familie Sipkema was ook één van de gasten die elk jaar neerstreek in Akkrum. Zij stonden dan ook altijd op het zelfde stukje land aan het begin van de Rakswâl. Naast de Trigreppel. Het stukje land is later bebouwd met een blokje van twee woningen, waar Ynse/Wieb Bosma woonden. De Sipkema’s, die generaties in Akkrum kwamen, gebruikten dan stroom van de familie van der Heide, die een klein eindje verder op nummer 6 woonde. De Sipkema’s hadden een tent met grijpkranen. Sietze van der Heide was slim in die spelletjes van Sipkema en won veel, (nadat het hem ook veel had gekost). Maar hij had er heel veel plezier in en had altijd veel mensen om zich heen, waar hij ‘op bestelling’ horloges voor won. Vaak was het met één kwartje al raak.
Durk (links) was een zoon van Jan en Japke van Houten en stond later met de Kop van Jut op de kermis.
Ook Arjen Haijtsma kwam met zijn ‘Kop-van-Jut’ in Akkrum. (1982)
Kermis te Nes
Foto links: Aldert Hoogeveen bij de ijscokarvan zijn Heit en mem Otze en Wietske Hoogeveen-Huisman.
Foto onder: NES – Net als in Akkrum en op andere omliggende plaatsen was er vroeger ook kermis/merke op Nes. Dan was er muziek en bal op de bovenzaal van de ‘Herberch van Jentsje Gerrits Hofstra’. De draaimolen, sla-jut, luchtschommel, oliebollenkraam en andere attracties stonden dan op de plaats waar vroeger het gemeentelijk urinoir stond aan de Bokkumerwâl (Foto onder). De draaimolen stond dan achter de boerderij van Johannes Zonneveld, ”. . . en dan fleinen we foar in part oer de Sylroede,” (Dan vlogen we voor een deel over de Sylroede) vertelde Mevr. Liesbeth Zonneveld. Het was er dan een reuzefeest en men kwam van alle kanten naar Nes, om dit grootse gebeuren in dit kleine plaatsje mee te kunnen maken. De Nesker merke was meestal op de tweede zondag in september en is in stand gebleven tot ongeveer 1930.
In de Leeuwarder Courant van 15 september 1897 vinden we een artikeltje over de kermis op Nes:
NES (Ut.) 12 september 1897.
“Het was heden in ons kleine dorpje Nes volop kermis. Een draaimolen en onderscheidene kraampjes en tentjes waren opgeslagen. Ook vond een wedstrijd in balgooien plaats, waaraan 29 personen deelnamen. De prijzen werden behaald door; J. Mink, B. Lievestro en C. Krot, allen uit Akkrum. Door het prachtige weer uitgelokt, waren tal van nieuwschierige wandelaars uit Oldeboorn en Akkrum een kijkje komen nemen”. Bron: L.C. archief “De krant van toen”, Mevrouw Liesbeth Zonneveld en Atze de Vries.
Kermis op Oude Schouw
. . . Met enige advertenties uit nieuws en advertentiebladen van de website ‘Delpher’ . . .
Heeft U nog vragen, op- of aanmerkingen over dit onderwerp, of een ander onderwerp of heeft u nog iets dat u met ons wilt delen. Wij horen het graag. Alvast bedankt.
Spreekt ons werk u aan, en wilt u ons ondersteunen? Donateur worden kunt al vanaf €8,50 per jaar. Zo kunnen wij ons ‘werk’ blijven doen en kunnen andere bezoekers er ook weer van genieten. Wij horen het graag. Alvast bedankt.
Stiftingakkrumaldennij@gmail.com
