Akkrum – Net als vele andere plaatsen in de gemeente Boarnsterhim (voorheen Utingeradeel) hebben ook de Akkrumers een spot- of scheldnaam. Voorheen noemden velen (vooral buurplaatsen) de Akkrumers “Skytstuollen”. Waar die naam vandaan komt is kort en duidelijk uit te leggen. Zoals u weet ligt Akkrum aan het water “De Boorne” en daar heeft het gedeeltelijk mee te maken. Vroeger had men niet, zoals tegenwoordig het geval is, een watercloset, maar een houten hokje (skytstoel= poepdoos). Dezen waren niet binnenshuis gevestigd, maar aan de waterkant. Aan de Boorne dus. En daar stond niet één zo’n hokje, maar wel tientallen. Voor bijna iedere woning één. Een leuke anekdote hiervan is de volgende: “Het vervoeren ging vroeger grotendeels over het water. Zoals eerder vermeld stonden de skytstuollen aan de waterkant. De Tjalk was meestal het vervoermiddel, dat toen de vele goederen van de ene naar de andere plaats bracht. Doordat de Boorne niet al te breed was, kwam het wel eens voor dat een tjalk met zijn grootzeil voor de wind, met zijn giek tegen zo’n skytstoel aanvoer. Als het dat ook nog het geval wilde dat juist op dat moment iemand zijn behoefte deed, was dat niet altijd prettig voor die persoon.

(Om even uit de naaste omgeving de scheldnamen te noemen: Inwoners uit Aldeboarn werden “Tuorkemjitters” genoemd, mensen uit Jirnsum werden “Katten” genoemd. Inwoners uit Terherne werden “Poasken” genoemd. Grousters werden “Tsiisferdûnsers of Houtkoppen” genoemd).

Onder: Verschillende krantenknipsels over Akkrumer Skytstuollen.

Uitspraken en grappen over de skyt-TON

“Tonnen-praat“

Roelie Knol de Jong: De pream mei de tûntsjes fear troch de Boarn en dêr wie ek in sylboat mei toeristen. De man fan dy boat sei:” bah, wat stinkt dat!” De preamskipper betocht him net, die in greep yn in tûne en goaide in hânfol yn it seil, wylst er sei:”Jim skite dochs ek.”

Klaasje van Gijlswijk: Hebben wij ook nog gehad, zat je op de ‘wc’ dan kwamen ze het ton om ruilen

Nynke Bosma: Omke Roel Bosma fertelde dat se eartiids as jonge jongens een ferske songen as se de mannen mei de tonnen seachen. “Sikke stjonkt, Pieter stjonkt, alles stjonkt nei stront.”

Een leuke anekdote hiervan is de volgende: “Het vervoeren ging vroeger grotendeels over het water. Zoals eerder vermeld stonden de skytstuollen aan de waterkant. De Tjalk was meestal het vervoermiddel, dat toen de vele goederen van de ene naar de andere plaats bracht. Doordat de Boorne niet al te breed was, kwam het wel eens voor dat een tjalk met zijn grootzeil voor de wind, met zijn giek tegen zo’n skytstoel aanvoer. Als het dat ook nog het geval wilde dat juist op dat moment iemand zijn behoefte deed, was dat niet altijd prettig voor die persoon.

Er was ook eens en gemeente-ambtenaar die tonnen haalde en omwisselde. Hij vervoerde ze zo op ’t schouder, maar bij het neerzetten met een overvolle ton kreeg hij een beetje . . . aan zijn vinger, waarna hij dit er af wilde schudden, kwam de vinger per ongeluk tegen de rand van de ton en dat deed pijn. Wat doe je dan? De ambtenaar zijn zere vinger ging automatisch richting zijn mond.

Jan Akkerman: Gebeurde in Aldeboarn op oudejaars avond, schuin tegen een voordeur aanzetten die naar binnen draaide en dan aanbellen . . .

Geart Knol: De tûntsjes ha ek yn de toer hong, seit Geert Knol

Heeft u ook nog een leuke anekdote over een ‘Skytstoel of Skytton’? Wij zouden die graag willen delen. Laat het ons weten via Stiftingakkrumaldennij@gmail.com

---

Heeft U nog vragen, op- of aanmerkingen over dit onderwerp, of een ander onderwerp of heeft u nog iets dat u met ons wilt delen. Wij horen het graag. Alvast bedankt.

Spreekt ons werk u aan, en wilt u ons ondersteunen? Donateur worden kunt al vanaf €8,50 per jaar. Zo kunnen wij ons ‘werk’ blijven doen en kunnen andere bezoekers er ook weer van genieten. Wij horen het graag. Alvast bedankt.

Stiftingakkrumaldennij@gmail.com